Eν αρχή είναι… τα comics!

Στην Ελλάδα, ενώ comics υπάρχουν τουλάχιστον από τις αρχές του 20ου Αιώνα, άργησαν να αντιμετωπισθούν ως ξεχωριστό είδος δημιουργίας. Έχει ονομαστεί “σειρά γελοιογραφιών”, “κινηματογραφική απόδοση”, “κωμική ιστορία σε Χ σκηνές”, ακόμα και “εικονογραφημένη ιστορία”. Όταν πια άρχισε να αναγνωρίζεται ως αυτόνομο είδος δημιουργίας στις δεκαετίες ’50 και ’60 ήταν πολύ αργά και επικράτησε η ξένη ορολογία. Υπήρξαν φιλότιμες προσπάθειες, όπως π.χ. του Γιάννη Καλαϊτζή, που τα ονόμασε “εικονογραφήματα”, οι οποίες όμως δεν μπόρεσαν να επικρατήσουν.

Στην δεκαετία του ’60, στις ΗΠΑ, ορισμένοι underground δημιουργοί comics, ο οποίοι – θέλοντας να διαφοροποιηθούν από τα εμπορικά comics – εισήγαγαν τον όρο “comix”. Αργότερα τον εισήγαγαν στην Ελλάδα και οι δικοί μας underground δημιουργοί, ως “κόμιξ”. Αν κοιτάξετε τα λεξικά και τις εγκυκλοπαίδειες, θα προσέξετε ότι στα περισσότερα δεν υπάρχει καν το λήμμα, και σε αυτά που υπάρχει παρατίθεται στην καλύτερη περίπτωση ένας ανεπαρκής ορισμός. Ισως γιατί ενώ υπάρχει ήδη έναν αιώνα, μόνο τις τελευταίες δεκαετίες αναδείχθηκε και αναγνωρίστηκε σαν ξεχωριστό είδος δημιουργίας. Η σχετικά πρόσφατη αυτή συνειδητοποίηση, είχε σαν επακόλουθο την εμφάνιση μελετητών των comics σε Ευρώπη και Αμερική, και στην Ελλάδα αργότερα, με πληθώρα ενδιαφερουσών απόψεων, θέσεων και θεωριών.

Απόσπασμα από το εισαγωγικό άρθρο του Ηλία Ταμπάκεα, για τον κατάλογο της Πρώτης Πανελλήνιας Έκθεσης Κόμικς (1989)